Welkom honingbijen (Apis mellifera)
Het was alweer een tijd geleden dat ik mezelf had aangemeld voor de zwermlijst van de biodynamische imkercursus in Noord-Nederland. De lessen werden gegeven door Albert Müller, met assistentie van Gabe Bosma – twee ervaren imkers met een groot hart voor de natuurlijke gang van zaken. Albert zei eens: “Een imker moet vooral zorgen voor dracht; de bijen doen de rest zelf wel.” Die woorden zijn me bijgebleven. Sindsdien probeer ik als imker zoveel mogelijk te planten, zaaien en vermeerderen – zodat er altijd iets te halen valt voor de bijen.
Alma Huisken beschrijft deze cursus prachtig in haar boek Dichterbij de bij. Ze laat zien hoe bijen leven volgens hun eigen ritme en hoe wij als mensen dat kunnen leren verstaan. In de biodynamische imkerij zien we het bijenvolk niet als losse onderdelen, maar als één levend wezen. Werksters, darren en koningin vormen samen een organisme dat het landschap bezielt. Zwermen is de natuurlijke manier waarop een volk zich voortplant en vernieuwt.
Vorige week belde Gabe: “Er hangt een zwerm in Gieten. Heb jij tijd om ‘m te scheppen?” Ik voelde meteen: dit wil ik doen. Spannend, maar met een imkerpak aan en wat tips moest het lukken. De zwerm hing op ooghoogte in een perenboom. Gabe raadde aan om niet meteen bij te voeren wanneer de bijen overgebracht waren in de kast, want anders voer je de bijen letterlijk de kast uit.
Tijdens de cursus zag ik Albert en Gabe vaak zonder pak werken – met alleen een rookpijp. Die rust, dat vertrouwen in de bijen. Ik was daar nog niet. Eén bij liet me weten dat ik nog wat te leren had (zie ook de foto’s).
De volgende ochtend ging ik op pad, samen met Jan – een cursist uit de basiscursus. We hebben de zwerm rustig geschept. Wat me raakte was de harmonie van het moment. De bijen die zich verzamelen rond de koningin. De rust die neerdaalt als je samenwerkt met de natuur.
Hoe meer ik met de natuur werk, hoe meer ik merk dat ik ermee ga praten. Misschien klinkt dat wat zweverig, maar voor mij is het een vorm van verbinding. Toen een collega-imker vorig jaar overleed, zeiden bevriende imkers de bijen aan dat hun imker was heengegaan. In mijn ogen een betekenisvol oud gebruik en een indicator voor innerlijke waarden. Zwermen is afscheid nemen en opnieuw beginnen. De moederzwerm laat haar plek achter en geeft ruimte aan nieuw leven. Dat ritme – loslaten, vertrouwen, doorgeven – raakt iets wezenlijks. Wat als wij ook weer zouden leren om onze plek over te dragen aan de volgende generatie? Niet pas als het niet anders meer kan, maar als bewuste keuze?
Zorg voor de aarde, zorg voor elkaar en eerlijk verdelen
Permacultuur leert ons leven in samenhang. Zorg voor de aarde. Zorg voor de mensen. Deel de overvloed. Het zwermen van bijen laat dat zien: er is geen verspilling, geen overproductie – alleen samenwerking, afstemming en kringloop.
Ook wij kunnen bouwen aan zulke systemen. Steeds meer mensen in Nederland kiezen voor gifvrije schoolpleinen, voedselbossen, collectieve woonvormen en lokale zorgnetwerken. Kleine stappen, maar betekenisvol. We hoeven niet allemaal in een boshut te gaan wonen. Maar stel je voor: een straat met eetbare struiken, bloemen voor bijen, plekken voor ontmoeting. Een gemeenschap die groeit vanuit zorg in plaats van winst. Geen appel voor één euro op het station, maar plukken wat er in overvloed aanwezig is.
De zwerm zijn
Ik nodig je uit om deel te worden van die zwerm. Niet als protest, maar als beweging vanuit liefde. Van mensen die leven in afstemming met de aarde. Die elkaar helpen. Die overvloed delen – of dat nu gaat om producten, tijd of aandacht. Het oude systeem kraakt en dat voelen we allemaal. Maar er groeit iets nieuws, wat eigenlijk heel oud is – en dat begint heel simpel, bij het volgen van jouw natuur.
Reactie plaatsen
Reacties